Μάθε τα πάντα για τα μέσα ατομικής προστασίας 

Τα μέσα ατομικής προστασίας εργαζομένων χρησιμοποιούνται για την προστασία και την ασφάλεια των εργαζομένων από ατυχήματα στον εργασιακό χώρο. 

Κάποια από τα πιο κοινά μέσα ατομικής προστασίας είναι τα κράνη, τα γυαλιά ασφαλείας και τα φωσφοριζέ γιλέκα.

Υπάρχει γενικά και πιο ειδικός εξοπλισμός όπως οι ζώνες ασφαλείας, οι μάσκες για την προστασία του αναπνευστικού και οι προστατευτικές στολές.

Ανάλογα τον χώρο και το αντικείμενο της εργασίας, θα πρέπει να επιλέξεις και τον αντίστοιχο εξοπλισμό. 

Για παράδειγμα, άλλον εξοπλισμό πρέπει να έχεις αν εργάζεσαι σε οικοδομή και άλλον αν εργάζεσαι σε μεταλλουργία. 

Πάμε να δούμε παρακάτω τα είδη των μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ).

Είδης ατομικής προστασίας εργαζομένων

Προστασία του κεφαλιού

Ένα από τα πιο σημαντικά μέσα ατομικής προστασίας αφορά την προστασία του κεφαλιού από διάφορους κινδύνους όπως:

• Πτώση αντικειμένων στο χώρο εργασίας
• Χτύπημα στο κεφάλι από γλίστρημα του εργαζομένου ή χτύπημα με αντικείμενο που βρίσκεται σε υψόμετρο
• Επαφή με ηλεκτρισμό

Για την προστασία από αυτούς του κινδύνους οφείλεις να χρησιμοποιείς ένα κράνος ασφαλείας καλής ποιότητας. 

Τα πιο συνηθισμένα επαγγέλματα που πρέπει να φοράνε κράνη οι εργαζόμενοι είναι όσα έχουν να κάνουν με οικοδομή, με εργοτάξια, με ηλεκτρολογικά και οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα όπου υπάρχει κίνδυνος πτώσης αντικειμένου στο κεφάλι του εργαζομένου.

Εκτός από το κράνος, υπάρχουν και άλλα μέσα προστασίας του κεφαλιού, όπως αντιπυρικές κουκούλες που χρησιμοποιούν κυρίως οι πυροσβέστες και οι όσοι εργάζονται σε πόστα όπου μπορεί να υπάρξει φωτιά ή να αναπτυχθούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες.  

Προστασία του κορμού

Υπάρχουν πολλά επαγγέλματα που χρειάζονται ειδικές στολές και εξοπλισμό για την προστασία του κορμού. 

Μερικά από αυτά είναι το επάγγελμα του πυροσβέστη, οι μηχανικοί σε πλοία, και όσα επαγγέλματα γίνονται σε δύσκολες συνθήκες. 

Για παράδειγμα, η εργασία σε μεταλλουργία.

Όταν λέμε δύσκολες συνθήκες, δεν αναφερόμαστε μόνο σε ακραίες καιρικές συνθήκες.

Αλλά και σε συνθήκες όπου ο εργαζόμενος αντιμετωπίζει χημικά, ηλεκτρισμό, φωτιά, ή ακόμα και ακτινοβολία.

Παραδείγματα τέτοιου είδους εξοπλισμού ατομικής προστασίας είναι τα ρούχα εργασίας ψύχους και οι στολές χημικής προστασίας.

Προστασία ματιών και προσώπου

Σίγουρα έχεις δει κάποιον εργαζόμενο να φοράει ειδικά γυαλια για την προστασία των ματιών. 

Οι μαραγκοί, οι πυροσβέστες, οι αλεξιπτωτιστές, οι χημικοί και πολλές άλλες ειδικότητες φοράνε ειδικά γυαλιά για να προστατευτούν από επικίνδυνες ουσίες και τραυματισμούς στα μάτια και στο πρόσωπο. 

Ορισμένες από αυτές τις ουσίες είναι τα ερεθιστικά υγρά, ο καπνός, οι ατμοί και τα αέρια, που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές μολύνσεις. 

Μερικά παραδείγματα εξοπλισμού προστασίας ματιών και προσώπου είναι:

• Γυαλιά εργασίας
• Μασκάκια Goggles
• Μάσκες προστασίας όπως αυτές που είναι για συγκολλήσεις και ηλεκτροκολλήσεις
• Αντιβαλλιστικά γυαλιά ασφαλείας που χρησιμοποιεί ο στρατός και τα σώματα ασφαλείας

Προστασία ακοής

Ανάλογα το περιβάλλον και την ένταση του ήχου κρίνεται και η σημαντικότητα της προστασίας της ακοής.

Η ένταση ήχου που αντέχει ο άνθρωπος είναι μεταξύ 80-85 db (decibel).

Αν βρίσκεσαι σε περιβάλλον εργασίας με ένταση θορύβου άνω των 85 db, η χρήση προστατευτικού εξοπλισμού είναι απαραίτητη ώστε να αποφύγεις μελλοντικό πρόβλημα με την ακοή σου. 

Τα μέσα προστασίας για την ακοή είναι τα ωτοπώματα, ή αλλιώς βύσματα και οι ωτοασπίδες. 

Υπάρχουν δύο ειδών ωτοασπίδες. 

Αυτές που καλύπτουν πλήρως όλο το αυτί του εργαζομένου και οι ωτοασπίδες που προσαρμόζονται στο προστατευτικό κράνος.

Το θέμα της ακοής απασχολεί πολύ τα τελευταία χρόνια. 

Έχουν αυξηθεί ραγδαία τα ποσοστά βαρηκοΐας και άλλων προβλημάτων σε ότι αφορά στην ακοή. 

Η αύξηση αυτή δεν οφείλεται μόνο στον δυνατό θόρυβο στην εργασία, αλλά και στην συνεχή χρήση ακουστικών. 

Είναι πολύ σημαντικό να προσέχεις τις εντάσεις των θορύβων με τις οποίες έρχεσαι σε επαφή, καθώς αν προκληθεί ζημία στο αυτί, δεν διορθώνεται εύκολά.

Και σε πολλές περιπτώσεις, δεν διορθώνεται καθόλου. 

Προστασία χεριών 

Πολλές χειρωνακτικές εργασίες είναι επικίνδυνες και μπορείς να τραυματιστείς πολύ εύκολα. 

Γι’ αυτό φρόντισε να έχεις πάντα μαζί σου προστατευτικά γάντια. 

Τα προστατευτικά γάντια εργασίας μπορούν να σε κρατήσουν ασφαλή από πολλά δεινά όπως:

• Επαφή με ηλεκτρικό ρεύμα και φωτιά
• Επαφή με ιούς και βακτήρια
• Επαφή με ακτινοβολία
• Ακραίες καιρικές συνθήκες ψύχους ή καύσωνα
• Τραυματισμό από αιχμηρά και βαριά αντικείμενα και εργαλεία

Όλα αυτοί οι κίνδυνοι μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλες αιμορραγίες, βαθιά κοψίματα, εγκαύματα και μολύνσεις. 

Κάνε πολύ καλή έρευνα για τα κατάλληλα γάντια για την εργασία σου, ώστε να είσαι όσο το δυνατόν πιο ασφαλής. 

Υπάρχουν πολλών ειδών γάντια εργασίας κατάλληλα για οποιαδήποτε δουλειά. 

Μερικά από αυτά είναι:

• Αδιάβροχα γάντια εργασίας
• Αδιάβροχα γάντια ψύχους
• Γάντια εργασίας για ηλεκτρολόγους και γάντια για μηχανικούς
• Γάντια νιτριλίου
• Γάντια χημικής χρήσης

Τι πρέπει να προσέξεις στα γάντια εργασίας σου

Καταρχάς, κάθε είδος γαντιού θέλει διαφορετική μεταχείριση. 

Για αυτό φρόντισε να διαλέξεις το κατάλληλο για το αντικείμενο της εργασίας σου.  

Είναι πάρα πολύ σημαντικό να ελέγχεις τα γάντια σου πριν από κάθε χρήση. 

Μπορεί να έχει τρυπήσει έστω και ελάχιστα κάπου το γάντι σου και να κινδυνεύεις από πιθανή μόλυνση ή κόψιμο.

Επιπλέον, τα γάντια θέλουν πολύ καλό καθάρισμα για να φύγουν χημικά και βλαβερές ουσίες.

Γι’ αυτό τον λόγο, δεν πρέπει να τα έχεις ποτέ γυρισμένα ανάποδα, καθώς μπορεί να εισχωρήσει κάποιο χημικό μέσα και να τα χαλάσει.

Προστασία ποδιών

Αν δουλεύεις με βαριά αντικείμενα ή είσαι σε αποθήκη με βαρύ εμπόρευμα, σίγουρα θα φοράς παπούτσια ασφαλείας. 

Και εδώ, όπως και στα γάντια ασφαλείας, υπάρχουν διάφορες επιλογές. 

Άλλα παπούτσια φοράς αν δουλεύεις σε αποθήκη με εμπόριο ηλεκτρικών ειδών, όπως τηλεοράσεις και υπολογιστές, και άλλα παπούτσια αν δουλεύεις σε περιβάλλον όπου τα πόδια σου έρχονται συνεχώς σε επαφή με τις καιρικές συνθήκες ή με χημικά.

Καλό θα ήταν να βάλεις ανατομικούς πάτους στα παπούτσια εργασίας σου. 

Αλλά ταυτόχρονα να φοράς και επιγονατίδες και ζώνες στήριξης της μέσης, ειδικά αν σηκώνεις βαριά αντικείμενα καθημερινά.

Με τους πάτους μπορείς να αποφύγεις μελλοντικούς τραυματισμούς στην μέση σου. 

Ενώ με τις επιγονατίδες και την ζώνη μπορείς να σώσεις τα γόνατα σου από την συνεχή πίεση και το βάρος.

Δεν είναι και λίγοι οι άνθρωποι που έκαναν χειρωνακτική εργασία στο μεγαλύτερος μέρος της ζωής τους. 

Όμως, πολλοί είναι αυτοί που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την μέση τους και τα γόνατα τους μετά από αρκετά χρόνια εργασίας.

Προστασία του αναπνευστικού

Αν δουλεύεις σε περιβάλλον εργασίας με χημικά και τοξικές ουσίες ή και με χαμηλό οξυγόνο, σίγουρα πρέπει να φοράς μια μάσκα προστασίας αναπνευστικού.

Υπάρχουν μάσκες που προστατεύουν το μισό ή ολόκληρο το πρόσωπο. 

Οι μάσκες που καλύπτουν το μισό πρόσωπο, δηλαδή την μύτη και το στόμα, χρησιμοποιούνται για εργασίες που δεν υπάρχει μεγάλη ποσότητα χημικών ουσιών. 

Προστατεύουν, επαρκώς, όμως από ατμούς και σκόνη. 

Αυτού του είδους οι μάσκες είναι κατάλληλες αν εργάζεσαι σε βαφεία, αν κάνεις καθαρισμούς σπιτιών ή απεντομώσεις. 

Μπορείς να επιλέξεις και μάσκες αυτού το είδους που περιλαμβάνουν και προστατευτικά γυαλιά για τα μάτια. 

Ιδανικές αν δουλεύεις σε ξυλουργεία, ή σε μεταλλουργία. 

Από την άλλη πλευρά, οι μάσκες που καλύπτουν όλο το πρόσωπο είναι κατάλληλες για πιο επικίνδυνες εργασίες, όπου υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα για κάποια μόλυνση. 

Αν ασχολείσαι με χημικά, με όξινους ατμούς, με βαριά μέταλλα, ή αν έρχεσαι σε επαφή με ακραίες θερμοκρασίες, αυτές οι μάσκες είναι κατάλληλες. 

Επιπλέον, υπάρχει και πιο εξειδικευμένος εξοπλισμός για την προστασία της αναπνοής, όπως είναι οι αναπνευστικές συσκευές ανοικτού κυκλώματος που έχουν φιάλες ατμοσφαιρικού αέρα. 

Αυτόν τον εξοπλισμό τον χρησιμοποιούμε κυρίως για πυρόσβεση ή για εργασίες που είναι απαραίτητη η χρήση οξυγόνου. 

Προστασία από πτώσεις

Υπάρχουν και εργασίες που γίνονται αρκετά μέτρα πάνω από το έδαφος.

Αυτου του είδους οι εργασίες απαιτούν και τον κατάλληλο αντιπτωτικό εξοπλισμό για να προστατευτεί ο εργαζόμενος από πιθανή πτώση στο έδαφος.

Κάποια παραδείγματα είναι εργασίες που γίνονται σε κολώνες του ρεύματος, σε πινακίδες κτιρίων ή και οικοδομές. 

Πολλές φορές, ομάδες εναέριων δυνάμεων και διασώσεων χρησιμοποιούν αυτό τον εξοπλισμό.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται αντιπτωτικά συστήματα ασφαλείας. 

Κάποια από αυτά τα συστήματα ασφαλείας είναι οι αντιπτωτικές ζώνες, οι γάντζοι, τα σχοινιά και οι κρίκοι ασφαλείας. 

Προστασία από οχήματα στο δρόμο

Πολλές εργασίες γίνονται σε δρόμους καθόλη την διάρκεια της μέρας. 

Άρα, υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος από τα οχήματα που κινούνται στο δρόμο όπου γίνονται οι εργασίες. 

Ειδικά αν οι εργασίες γίνονται βράδυ, ο κίνδυνος αυξάνεται. 

Γι’αυτό το λόγο, αν εργάζεσαι στον δρόμο πρέπει να φοράς ρούχα εργασίας με ζωηρά χρώματα που είναι ευδιάκριτα φαίνονται από μακριά. 

Τα πιο συνηθισμένα είναι τα γιλέκα που έχουν πορτοκαλί, πράσινο, ή κίτρινο χρώμα και είναι ορατά ακόμα και σε συνθήκες μειωμένης ορατότητας. 

Ταυτόχρονα με τα γιλέκα υπάρχει και εξοπλισμός που τοποθετείται στο πάτωμα και αναβοσβήνει συνεχώς, για να προειδοποιεί τους οδηγούς.

Τι πρέπει να προσέξεις για τα μέσα ατομικής προστασίας των εργαζομένων

Είναι πολύ σημαντικό να προσέξεις την κατάσταση του εξοπλισμού ασφαλείας σου. 

Δεν έχει σημασία ποιον εξοπλισμό διαθέτεις. 

Όλα τα είδη χρειάζονται συντήρηση και καθημερινό έλεγχο. 

Πριν χρησιμοποιήσεις οποιοδήποτε εξοπλισμό, πρέπει να τον ελέγξεις. 

Είτε πρόκειται για γάντια, για μάσκες, ή για αντιπτωτικές ζώνες.

Ποτέ δεν ξέρεις πότε μπορεί να έχει φθαρθεί ο εξοπλισμός σου. 

Οπότε, για να αποφύγεις το οποιοδήποτε ατύχημα, φρόντισε να ελέγχεις τον εξοπλισμό σου πριν από κάθε χρήση. 

Αν χρησιμοποιήσεις μάσκες ασφαλείας, κοίταξε αν έχουν χαλαρώσει και να εφαρμόζουν σωστά στο πρόσωπο σου.

Αν χρησιμοποιήσεις αντιπτωτικό εξοπλισμό, έλεγξε πριν από κάθε χρήση αν έχουν φθαρθεί οι ιμάντες και τα σκοινιά. 

Επιπλέον, φρόντισε να ανανεώνεις που και που τον εξοπλισμό σου. 

Η συνεχής χρήση προκαλεί φθορές. 

Όσον αφορά την φύλαξη του εξοπλισμού ασφαλείας, τοποθέτησε τον εξοπλισμό σου σε στεγνό και δροσερό σημείο όπου δεν υπάρχει υγρασία. 

Έτσι ώστε, να είναι σε όσο τον δυνατόν καλύτερη κατάσταση.

Κάποια μέσα ατομικής προστασίας χρειάζονται αλλαγή όχι μόνο όταν έχει εμφανιστεί μεγάλη φθορά, αλλά και όταν έχει λήξει ο χρόνος χρήσης τους. 

Τι πρέπει να κοιτάξεις πριν επιλέξεις εξοπλισμό ΜΑΠ 

Υπάρχουν κάποια σημαντικά πράγματα που πρέπει να έχεις στο νου σου πριν επιλέξεις εξοπλισμό για σένα ή για το προσωπικό σου. 

Καταρχάς, φρόντισε να πας σε κατάστημα όπου οι υπεύθυνοι είναι γνώστες των μέσων ατομικής προστασίας εργαζομένων. 

Έτσι, θα ξέρεις ότι θα σου λυθεί κάθε απορία και θα επιλέξεις τον καλύτερο και πιο κατάλληλο εξοπλισμό για την εργασία σου. 

Πριν επιλέξεις οποιοδήποτε εξοπλισμό ασφαλείας, κοίταξε αν υπάρχει το σήμα CE στην συσκευασία. 

Αυτό το σήμα δείχνει ότι ο εξοπλισμός που θέλεις να επιλέξεις έχει ελεγχθεί πλήρως από τον κατασκευαστή ως προς την ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας. 

Κάθε πιστοποιημένος και νόμιμος εξοπλισμός ασφαλείας πρέπει να έχει αυτό το σήμα στην συσκευασία του ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια. 

Επιπλέον, έλεγξε την επιτρεπόμενη ημερομηνία χρήσης του εξοπλισμού. 

Όπως αναφέραμε παραπάνω, κάποιοι εξοπλισμοί ασφαλείας έχουν ημερομηνία λήξης,.

Ταυτόχρονα, ρώτησε το εξειδικευμένο προσωπικό για όλους τους κινδύνους που μπορεί να καλύψει ο εξοπλισμός που θέλεις να πάρεις.  

Υποχρεώσεις εργοδότη και εργαζομένου που χρησιμοποιούν ΜΑΠ

Και ο εργοδότης και ο εργαζόμενος πρέπει να ακολουθούν ορισμένους κανόνες σχετικά με την χρήση των μέσων ατομικής προστασίας.

Αν είσαι εργοδότης, οι υποχρεώσεις σου είναι οι εξής:

• Να ενημερώσεις κατάλληλα το προσωπικό σου για τους κινδύνους που υπάρχουν στο συγκεκριμένο αντικείμενο εργασίας καθώς και ποια μέτρα πρέπει να πάρουν για την προστασία τους.
• Πρέπει να λάβεις τα κατάλληλα μέτρα για τον σωστό έλεγχο και συντήρηση του εξοπλισμού του προσωπικού σου. Αλλά, και να τον αντικαταστήσεις όταν υπάρξει μεγάλη φθορά ή όταν έχει λήξει ο χρόνος χρήσης του.
• Πρέπει να αποθηκεύεις τον εξοπλισμό ασφαλείας σε ένα μέρος της επιχείρησης σου όπου καθαρίζεται συχνά και δεν υπάρχει πολλή υγρασία. Με αυτόν τον τρόπο, θα αργήσει να επέλθει φθορά στον εξοπλισμό σου.
• Πρέπει να παρέχεις όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και εκπαίδευση στο προσωπικό σου σχετικά με τον εξοπλισμό που θα χρησιμοποιήσουν.

Αν είσαι εργαζόμενος, οφείλεις να τηρείς τα εξής:

• Πρέπει να χρησιμοποιείς σωστά τα μέσα ατομικής προστασίας και να βλέπεις σε τι κατάσταση βρίσκονται.
• Αφού τελειώσεις την βάρδια σου, πρέπει να τοποθετήσεις τον εξοπλισμό στην θέση του και να ελέγξεις αν έχει δημιουργηθεί κάποια φθορά.
• Αν υπάρχει φθορά, πρέπει να το πεις στον εργοδότη σου ώστε να δει αν ο εξοπλισμός σου χρειάζεται επισκευή ή αντικατάσταση. 

Και οι εργοδότες και το προσωπικό πρέπει να ξέρουν κάθε σχετική πληροφορία για τα μέσα ατομικης προστασίας. 

Είναι απαραίτητο να παρέχεται εκπαίδευση και να ελέγχεται συνεχώς ο εξοπλισμός για τυχόν φθορές.

Ως εργοδότης, οφείλεις να παρέχεις τον καλύτερο δυνατό εξοπλισμό στο προσωπικού σου για να αποφύγεις τραυματισμούς.

Διάλεξε επαγγελματίες για την επιλογή του εξοπλισμού σου και μάθε τα πάντα για τις νομοθεσίες και τις προδιαγραφές ώστε να είσαι νόμιμος και ασφαλής.